Marek Jaskulski: Wesołych Świąt Wielkanocnych dla wszystkich mieszkańców

Wielkanoc, to święto, któremu towarzyszą tradycje. Jest to szczególny czas, oraz wyjątkowość dni: wyciszenie, skupienie i przeżywanie męki Chrystusa. O obrzędach, przywiązaniu do tradycji, obyczajach w Wielkim Tygodniu, święceniu pokarmów, śniadaniu wielkanocnym oraz Śmingusie Dyngusie czyli lanym poniedziałku rozmawiamy z wicestarostą włocławskim Markiem Jaskulskim.

Redaktor: Czym są dla Pana Święta Wielkanocne?

Wicestarosta Marek Jaskulski: Święta wielkanocne to wyjątkowy czas, w którym symboliczne obrzędy religijne, tradycja ludowa i świat przyrody splatają się w jedno. Chrześcijanie świętują zwycięstwo Jezusa nad śmiercią, przyroda budzi się do życia po zimie, zaś tradycje ludowe zarówno upamiętniają wydarzenia sprzed ponad 2000 lat, jak i podkreślają naturalne przemiany w przyrodzie. Święta Wielkanocne dla nas Polaków, katolików, chrześcijan są najważniejszymi świętami w kalendarzu liturgicznym, a jednocześnie najradośniejszymi ze wszystkich ponieważ ich wymowa i symbolika uprawnia nas do tego stwierdzenia, że te święta przypominają nam nie tylko o zmartwychwstaniu Chrystusa ale i o odrodzeniu się, o poświęceniu. Jest to fundament chrześcijaństwa oparty na krzyżu, na męce, na zmartwychwstaniu Pańskim. Zawsze tym świętom towarzyszy otoczka obchodów tradycji.

Redaktor: Czy my Polacy jesteśmy przywiązani do tradycji?

Wicestarosta Marek Jaskulski: Jesteśmy narodem bardzo przywiązanym do tradycji. Każdego roku kultywujemy licznym tradycjom. Środa popielcowa, od której rozpoczynamy czas pokuty, przygotowania do świąt. Posypanie głowy popiołem przypomina, że jesteśmy śmiertelni i odwiedzamy ten świat tylko na krótko. Dawniej był ten czas rygorystycznie przestrzegany. Wielki Post - czyli trwający 40 dni okres powstrzymywania się od zabaw hucznych, śpiewów, spożywania potraw mięsnych. Dzisiaj jest to bardziej swobodne szczególnie w aglomeracjach miejskich. Na wsi jeszcze pewne istotne elementy tego postu w większości rodzin są przestrzegane. Należą do nich nie urządzanie hucznych imprez, wstrzemiężliwość od łakoci, palenia papierosów, picia alkoholów i uciech. Ten okres poprzedzony jest bardzo istotnymi wydarzeniami w kalendarzu i niejako u progu wielkiego tygodnia w Niedzielę Palmową - stanowiącą pamiątkę wjazdu Chrystusa do Jerozolimy i będącą wstępem do duchowej zadumy Wielkiego Tygodnia. Ta Niedziela rozpoczyna właśnie Wielki Tydzień. To jest czas przygotowania duchowego do świąt. Czas wyciszenia, skupienia i przeżywania męki Chrystusa.

Redaktor: Mógłby Pan powiedzieć o obyczajach w Wielkim Tygodniu?

Wicestarosta Marek Jaskulski: W niedzielę Palmową świętujemy początek Wielkiego Tygodnia. Dość szybko tradycją przyjętą przez mieszkańców stały się wspólne barwne orszaki niedzieli palmowej.

W Wielki Czwartek podczas mszy, jest znany i do tej pory stosowany obrzęd mycia nóg. Kapłan symbolicznie myje nogi wybranym w celebrze parafianom. Gest umycia nóg jest okazaniem miłości Boga człowiekowi.

Drogi Krzyżowe w Wielki Piątek są szczególne. Włącza się w nie dużo młodzieży. Czasem odbywają się przy blasku świec w okresie wieczornym. Droga Krzyżowa jest sprawowana wielorako z różną doniosłością, z różną liczebnością parafian. Dzień wielkopiątkowy jest współmilczeniem z ukrzyżowanym Jezusem, w asyście strażaków.

Wielka Sobota to w dalszym ciągu w naszych kościołach czas refleksji, modlitwy, zadumy. Po zakończeniu liturgii Wielkiego Piątku Najświętszy Sakrament zostaje przeniesiony do Grobu Pańskiego, gdzie druhowie rozpoczynają adorację. Ciało Jezusa zostaje złożone do grobu nad którym czuwają strażacy. Kultywowanie tradycji, wystawiania honorowej warty przy Grobie Pańskim nawiązuje do strzeżenia grobu przez żołnierzy rzymskich. Podejmują się tego strażacy przy grobie Pańskim i jest to dla nich zaszczytna służba. Rankiem wyruszają wraz z wiernymi w procesji rezurekcyjnej, by głosić światu radosną nowinę: Pan zmartwychwstał, prawdziwie zmartwychwstał.

Redaktor: Dlaczego święcimy pokarmy i skąd się wziął zwyczaj święcenia pokarmów?

Wicestarosta Marek Jaskulski: Święcenie potraw dla wiernych oznacza koniec Wielkiego Postu. Różne są na ten temat zdania. Nie mniej święconka zawiera jajko, które jest symbolem życia, wiosny, potrawy mięsne, ciasta i inne. Błogosławieństwo żywności odnotowano już prawdopodobnie w XII wieku. Dawno temu pokarmy święcono w domach. Należało poświęcić to wszystko, co miało zostać spożyte podczas śniadania wielkanocnego. W późniejszym czasie pokarmy święcono na powietrzu, pod krzyżami lub na placach. W XVIII wieku święcenie przeniesiono do świątyń i jest do tej pory. Koszyczek, przykryty białą serwetką i ozdobiony zielenią, symbolizuje radość którą trzeba się dzielić.

Redaktor: W tradycje wielkanocne wpisuje się też Śniadanie Wielkanocne.

Wicestarosta Marek Jaskulski: Śniadanie Wielkanocne ma szczególny wymiar dla nas Polaków. Rodzina zawsze siada razem. Zjężdżają się goście, bliżsi i dalsi członkowie rodziny. Jest modlitwa w odświętnym ubraniu i oczywiście Aleluja! i wypowiadanie słów Pan Zmartwychwstał a następnie dzielenie się jajkiem jako symbolem życia, symbolem świąt i spożywanie dalszych pokarmów. Niezależnie od epoki, czasów zawsze stół wielkanocny był dostatnio, obficie zastawiony.

Redaktor: Jak Pan wspomina Śmigus Dyngus, czyli Lany Poniedziałek?

Wicestarosta Marek Jaskulski: Kiedyś jego piękną ideą było obmycie się z grzechu i odrodzenie do nowego życia. Wszystko odbywało się w atmosferze serdeczności. Teraz wiadra wody zastępują wyszukane perfumy. Zwyczaj przetrwał chyba tylko na wsiach, bo w miastach praktykuje się dziś raczej rzadko, gwoli tradycji.

Redaktor: Jakie są Pana najmilsze wspomnienia związane ze Świętami Wielkanocnymi?

Wicestarosta Marek Jaskulski: Najwspanialsze wspomnienia sięgają czasów dzieciństwa.W święta najważniejszy jest czas spędzony w gronie najbliższych: składanie życzeń i kultywowanie tradycji.

Redaktor: Czego chciałby Pan życzyć w te święta mieszkańcom Włocławka i Powiatu Włocławskiego?

Wicestarosta Marek Jaskulski: Zdrowych, pogodnych Świąt Wielkanocnych, pełnych wiary, nadziei i miłości. Radosnego, wiosennego nastroju, serdecznych spotkań w gronie rodziny i wśród przyjaciół oraz wesołego Alleluja.