Reklama

160 rocznica wybuchu Powstania Styczniowego w Lubieniu Kujawskim. Oddali hołd por. Józefowi Nowakowskiemu

nWloclawek.pl
25/01/2023 17:31

Każdego roku i w 160. rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego w całej Polsce oddawany jest hołd powstańcom, bohaterom największego w XIX w. polskiego zrywu narodowego.

Zryw, ten nie przyniósł upragnionego zwycięstwa, lecz tysiące poległych, represje i zsyłki. Jednak to właśnie z pamięci o styczniowym zrywie narodziła się siła prowadząca do Niepodległości w roku 1918.

Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa w Gdańsku sfinansowało wyremontowanie mogiły powstańca styczniowego Józefa Nowakowskiego, która znajduje się na cmentarzu parafialnym w Lubieniu Kujawskim. Decyzją Prezesa IPN została ona wpisana do ewidencji grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski. Zespół Placówek Oświatowych im. hm. Janka Bytnara „Rudego” otrzymał akt nadania prawa do opieki nad grobem weterana Powstania Styczniowego, porucznika Józefa Nowakowskiego. Akty przekazania opieki nad grobem dokonał IPN.

24 stycznia 2023 r.,  na Cmentarzu Parafii p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Lubieniu Kujawskim odbyła się wyjątkowa uroczystość prezentacji odnowionego grobu weterana Powstania Styczniowego Józefa Nowakowskiego przez IPN, z udziałem prof. Mirosława Golona zastępcy Dyrektora Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku, który wygłosił niezwykle ciekawe okolicznościowe przemówienie kierując je głównie do młodego pokolenia. Jak zaznaczył prof. Golon na polach bitew w powstaniu styczniowym przewinęło się 200 tys. uczestników co najmniej 38 tys. zostało zesłanych na Sybir, a kilkanaście tysięcy oddało życie i poległo. Niewielka grupa 3 tys. doczekało wolnej Polski Roku w 1918.

Powstanie styczniowe wybuchło jakby z głównego powodu obrony tych najmłodszych Polaków przed tragedią jaką była branka do rosyjskiej armii. Ta tragiczna wieloletnia służba, która od kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu lat mogła trwać, kończyła się kalectwem, śmiercią zerwaniem więzi z bliskimi. Polegała tak naprawdę na oderwaniu od najbliższych,  od rodziny, od Ojczyzny. Branka zarządzona na styczeń 1863 roku miała oczywiście uderzyć w te kilkanaście tysięcy w pierwszym rzucie 10 tys. najbardziej dzielnych, najbardziej aktywnych, głównie w młodych ludzi. To ta młodzież miała być wyrwana z ziem Polski pod ruską okupacją i zruszczona, lub zniszczona, lub zabita. Już nigdy nie miała służyć Ojczyżnie. Ten bunt był uzasadniony mimo że od początku szans na zwycięstwo były minimalne , tak naprawdę dla wielu, tych co się do niego przyłączyli tych w ostatnim, dowódca powstania gen. Romuald Traugutt wiedzieli , że przegrają, ale walczy;i po to, aby zaprotestować, żeby nie zgodzić się na krzywdę, którą wyrządzano Polsce. Pamiętajmy, że to co się stało 160 lat temu miało głębszą genezę w tym co się stało ćwierć wieku wcześniej w roku 1772 zaczęła się na ziemiach Polski , na terytorium Państw Polskiego katastrofa, okupacja, długotrwała okupacja, którą nazywamy rozbiorami, a roku 1795 całkowicie z mapy politycznej Europy z mapy świata RP zniknęła. Wolnej Polski doczekaliśmy się dopiero w 1918 roku (.....) przemawiał prof. Mirosław Golon.

Jak zaznaczył burmistrz Lubienia Kujawskiego Marek Wiliński jest to bardzo ważne wydarzenie dla lokalnej społeczności.

Wpisuje się ono w szereg działań, które już wcześniej samorząd Lubienia Kujawskiego prowadził. Podczas przemowy kilku zdań wprowadzenia dzisiejszej uroczystości wspomniałem o tym, że na terenie Miasta i Gminy Lubień Kujawski znajdują się również tego typu miejsca pamięci groby osób,  które związane były z powstaniem styczniowym. W ostatnich latach samorząd gminny i powiatowy prowadził działania w celu upamiętnienia pochówku powstańców styczniowych w miejscowości Szewo.  Tam była bitwa, zginęły osoby i w to wydarzenie staraliśmy się zaangażować. Również wspomniałem podczas przemówienia,  że na terenie miejscowości Kłóbka jedna z osób, właściciel dóbr ziemskich Kłobki był zaangażowany w powstanie styczniowe o czym wspominamy podczas różnego rodzaju uroczystości, które odbywają się na terenie szkoły w Kłóbce. Ta dzisiejsza uroczystość wpisuje się w ciąg wydarzeń upamiętniania osób związanych z powstaniem styczniowym- akcentował burmistrz Marek Wiliński.

Zapytaliśmy Andrzeja Dominowskiego nauczyciela historii co wiadomo na temat historii posłańca, którego nagrobek jest na lubieńskim cmentarzu.

U nas po I wojnie światowej narodził się kult powstańców. Na tej fali szukano powstańców styczniowych, aby ich bohaterstwo upamiętnić w postaci nagrobków. Nasz powstaniec porucznik Józef Nowakowski doczekał się odnowionego nagrobka, który stał się miejscem pamięci o powstańcach styczniowych. O poruczniku niewiele wiadomo.  Nie wiemy gdzie się urodził, kim są jego rodzice, nie znamy jego historii z młodości.  Żadne żródła o tym nie mówią. Jego rodzina mieszka w okolicach Trójmiasta - mówił  nauczyciel Andrzej Dominowski.

Jak podkreślił prof. Golon znana jest natomiast końcówka jego życia, doczekał roku 1918 gdy tutaj na Kujawy wróciła Wolna Polska. Doczekał się także awansu na stopień oficerski, został porucznikiem Wojska Polskiego. Otrzymał też wsparcie materialne, honorowy mundur i honorowe uprawnienia. Wiadomo, że w 1922 roku został zweryfikowany pozytywnie jako uczestnik powstania. Dożył do 1926 roku Zmarł mając 86 lat.

Poświęcenia nagrobku dokonał Proboszcz Parafii p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa ks. Dariusz Sieczkowski.

W wydarzenie to z ogromnym zaangażowaniem włączyła się Szkoła Podstawowa im. hm. Janka Bytnara „Rudego” w Zespole Placówek Oświatowych w Lubieniu Kujawskim. Bo to właśnie jej uczniom i nauczycielom postanowiono przekazać opiekę nad mogiłą por. Nowakowskiego, który swój los połączył z ich miastem. Podczas uroczystego wręczenia Aktu Przekazania Opieki Nad Grobem Powstańca przyrzekli oni stać na straży ideałów wyznawanych przez powstańców styczniowych, wypełniać ich patriotyczny testament z niezłomnością i determinacją.

Następnie złożono wieńce i zapalono znicze na grobie weterana powstania, w ten sposób symbolicznie pochylając głowy nad heroizmem wszystkich bohaterów walk 1863-1864.

W uroczystości udział wzięli : przedstawiciele Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku na czele z Zastępcą Dyrektora prof. Mirosławem Golonem, przedstawiciele Delegatury IPN w Bydgoszczy, Kujawsko-Pomorski Wicekurator Oświaty Maria Mazurkiewicz, przedstawiciel Wojewody Kujawsko-Pomorskiego, Dyrektor Delegatury Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego we Włocławku Dorota Dzięgielewska, Przewodniczący Rady Powiaty Włocławskiego Zygmunt Wierzowiecki, Burmistrz Lubienia Kujawskiego Marek Wiliński, radni Gminy Lubień Kujawski: Elżbieta Wojciechowska, Mieczysław Gientka, Hubert Jankowski, ks. Dariusz Sieczkowski, Przewodnicząca Związku Kombatantów w Lubieniu Kujawskim Anna Jędrusiak, sołtys Lubienia Kujawskiego Bogdan Kaniewski, przedstawiciele Straży Pożarnej w Lubieniu Kujawskim na czele z komendantem Jerzym Wesołowskim, Dyrektor Szkoły Podstawowej w Kanibrodzie Agnieszka Rybska, Dyrektor Szkoły Podstawowej w Kłóbce Anna Andrzejczak, poczty sztandarowe Ochotniczej Straży Pożarnej w Lubieniu Kujawskim i Szkoły Podstawowej im. hm. Janka Bytnara „Rudego” w Zespole Placówek Oświatowych w Lubieniu Kujawskim i poczet sztandarowy Szczepu ZHP im. Szarych Szeregów w Lubieniu Kujawskim. Ponadto harcerze i instruktorzy oraz liczna delegacja uczniów z klas 4-8, Dyrektor Elżbieta Kobus-Jasińska i Zastępca Dyrektora Jarosław Pieczkowski oraz nauczyciele i pracownicy Zespołu Placówek Oświatowych w Lubieniu Kujawskim

Dla uczniów Szkoły Podstawowej im. im. Janka Bytnara „Rudego”, niejako spadkobierców jego ideałów – ideałów braterstwa, solidarności i przede wszystkim patriotyzmu, niezwykle ważne jest by, o wartościach tych przypominać sobie samym, ale i naszym kolegom i koleżankom przede wszystkim naszym uczniom .- podkreśla dyrektor Elżbieta Kobus-Jasińska

Po zakończeniu uroczystości przy grobie Powstańca w murach szkoły uczniowie i pracownicy zaprezentowali przybyłym gościom przedstawienie słowno-muzyczne pt. „Lekcja historii” przygotowane pod kierunkiem nauczycieli: Marii Miętus i Pauliny Gazy. Widowisko opowiadało o drodze Polski do Niepodległości, a szczególną uwagę młodzi artyści skupili wokół wydarzeń powstania styczniowego. Pani Wicekurator Maria Mazurkiewicz podkreśliła, że występem tym uczniowie udowodnili, że są strażnikami pamięci o historii naszego kraju.

Po części artystycznej goście mieli okazję zwiedzić Izbę Pamięci, której opiekunem jest Andrzej Dominowski- historyk i pasjonat historii, a także Izbę Regionalną przygotowaną przez Małgorzatę Szymańską.

Reklama

Komentarze opinie

Podziel się swoją opinią

Twoje zdanie jest ważne jednak nie może ranić innych osób lub grup.


Reklama
Reklama
Wróć do