Rolniku, ubiegaj się o odszkodowanie!!!

W ostatnim czasie nad naszym krajem powróciła zima, która ponownie zmusiła dzikie zwierzęta do poszukiwania pokarmu poza lasem, często na okolicznych polach uprawnych…

Od kilku lat gwałtownie rośnie populacja zwierząt dzikich, co sprawia, iż baza żywieniowa w lasach jest niewystarczająca. Powoduje to poszukiwanie pożywienia, szczególnie w okresie zimowym pokarmu poza lasem, często na polach uprawnych. W związku z tym, z każdym rokiem nasilają się szkody w uprawach i zasiewach spowodowane  przez tzw. zwierzynę łowną. Dodając do tego faktu wzrost cen produktów rolnych, wymiar ekonomiczny szkód na polach jest coraz wyższy w porównaniu z latami poprzednimi. Dlatego też, co raz więcej rolników decyduje się na walkę o odszkodowanie, by w  możliwie jak najniższym stopniu zminimalizować straty w produkcji. Problem ten dotyka szczególnie gospodarstw posiadających dużą ilość użytków zielonych z przeznaczeniem na skarmianie własnych zwierząt hodowlanych. Niestety obecne Prawo Łowieckie, nowe ustawy o Ochronie zwierząt oraz Ochronie przyrody utrudniają uzyskanie szybkiego i godnego odszkodowania, jednakże nie jest to niemożliwe!

Dla wielu rolników dopiero co chcących walczyć z problemem nurtuje pytanie jak walczyć o odszkodowanie, gdzie szukać informacji? O informacje w związku ze szkodami na polach możemy się dowiadywać u doradców rolniczych, a także w kołach łowieckich, które działają na danym terenie. Poniżej przedstawiamy również podstawowe informacje o krokach jakie należy poczynić w celu uzyskania odszkodowania za straty spowodowane przez zwierzynę łowną.

Najważniejszym i pierwszym krokiem jest zgłoszenie szkody na piśmie w ciągu 3 dni od zauważenia szkody osobie do tego uprawnionej (informacji o osobie odpowiedzialnej możemy uzyskać w urzędzie gminy). Takie zgłoszenie powinno zawierać jak najwięcej szczegółów, by w przypadku sytuacji spornej mieć materiał dowodowy . Warto pamiętać że szkody można zgłaszać kilkakrotnie w miarę powstawania nowych. Najlepszą proponowaną formą dostarczenia takiego wniosku jest list polecony za potwierdzeniem odbioru, tak, aby mieć dowód złożenia takowego wniosku. Przepisy nie określają, jak ma wyglądać to zgłoszenie – praktycznie, poza danymi adresowymi wniosek powinien zawierać stwierdzenie „zgłaszam szkodę…” a następnie określenie daty powstania szkody, przypuszczalnego gatunku, który szkodę wyrządził, miejsca wystąpienia szkody (nr działki, nr obrębu geodezyjnego), rodzaju uprawy lub płodu rolnego, opisu szkody i jej rozmiaru (m2, % uszkodzenia, ton, kg ). Warto wskazać na udział w zgłoszeniu przedstawiciela Izby Rolniczej.

Należy przy tym pamiętać iż zwierzęta objęte Prawem Łowieckim to jeleń, daniel, łoś, sarna i dzik. Szkody wyrządzone przez inne zwierzęta nie podlegające Prawu Łowieckiemu mogą natomiast podlegać innym aktom prawnym. Prawo Łowieckie nie obejmuje również:

1. parki narodowe, rezerwaty, otuliny obszarów chronionych,

2. tereny administracyjne miast,

3. tereny zabudowań mieszkalnych i zabudowań, dróg wewnątrz miejscowości (wsi),

4. tereny zamknięte, np.. cmentarze, kościoły, zakłady przemysłowe, sady ogrodzone itp..

5. budowle, tereny zabytkowe – w granicach ogrodzeń.

Następnym ważnym punktem w ustalaniu odszkodowania są oględziny pola. Powinny one nastąpić w ciągu 7 dni od dnia zgłoszenia szkody. Są do tego uprawnieni wyłącznie przedstawiciele dzierżawcy lub zarządcy obwodu łowieckiego, przy udziale poszkodowanego lub jego pełnomocnika oraz na żądanie jednej ze stron przedstawiciel izby rolniczej. Podczas oględzin szkód ustala się gatunek zwierzyny, która spowodowała szkodę, rodzaj i jakość uprawy, obszar całej uprawy,  przybliżony obszar uprawy, która została uszkodzona. Pełnomocnik rolnika musi mieć upoważnienie na piśmie (najlepiej potwierdzone przez notariusza) ale nie dotyczy to małżonków, którzy mogą swobodnie wykonywać te uprawnienia w ramach tzw. zwykłego zarządu. Rolnik nie ma obowiązku uczestniczyć w oględzinach jednak ze względu na ewentualne postępowanie sądowe należy unikać takich sytuacji. Należy zwracać uwagę na właściwe zawiadomienie rolnika o terminie oględzin – chociaż przepis tego nie precyzuje, rolnicy powinni wymuszać na dzierżawcach obwodów łowieckich i na nadleśnictwach formę pisemną takiego zawiadomienia jako element dyscyplinujący przeciwnika. Z oględzin sporządza się protokół wg urzędowego wzoru, którego rolnik może nie podpisać lub może wnieść uwagi. Z prawa tego należy bezwzględnie skorzystać, w razie potrzeby. W czasie oględzin Prawo Łowieckie przypisuje poszkodowanemu formalnie bierną rolę obserwatora, jednak właściwym jest przyjmowanie postawy aktywnej, nastawionej na rzetelne przedstawienie szkody.

Ostateczne szacowanie szkody i określenie wysokości odszkodowania – następuje najpóźniej na dzień przed sprzątnięciem uszkodzonej lub zniszczonej uprawy.  Poszkodowany obowiązany jest powiadomić szacującego o terminie planowanego uprzątnięcia uszkodzonych upraw i płodów rolnych w ciągu 7 dni przez zamierzonym posprzątaniem. Ze względów dowodowych należy takie zawiadomienie sporządzić na piśmie i przesłać pocztą z awizem lub uzyskać potwierdzenie.

Sposób obliczenia wysokości odszkodowania jest podany w Prawie Łowieckim. Jednakże jeżeli jej wysokość jest zdaniem rolnika zaniżona i nie może dojść do porozumienia z podmiotem wypłacającym odszkodowanie, strony mogą się zwrócić do gminy o pośredniczenie w wypracowaniu polubownego kompromisu lub złożyć sprawę do sądu.

Na koniec warto podkreślić zaznaczyć, że zawsze należy składać wnioski o odszkodowanie, by móc w maksymalny sposób ograniczyć straty wyrządzone przez dzikie zwierzęta.

Tekst i Zdjęcia: B C