Włocławek z Płockiem razem? Czy powstanie województwo kujawsko-mazowieckie?

Instytut Sobieskiego opublikował raport „Korekta układu województw – ku równowadze rozwoju” autorstwa dr Łukasza Zaborowskiego, eksperta ds. rozwoju regionalnego i polityki przestrzennej. Najbardziej odległe od obecnego podziału warianty zakładają powstanie województwa kujawsko-mazowieckiego.

„Korekta układu województw – ku równowadze rozwoju” to publikacja dr Łukasza Zaborowskiego, eksperta ds. rozwoju regionalnego i polityki przestrzennej. Mówi ona o czterech nowych wariantach nowego podziału województw. Jedna z nich zakłada utworzenie województwa kujawsko-mazowieckiego z wiodącą rolą Włocławka i Płocka.

DLACZEGO POTRZEBUJEMY KOREKTY UKŁADU WOJEWÓDZTW?

W ciągu ostatnich dwustu lat zmiany podziału terytorialnego na ziemiach polskich miały miejsce średnio co ćwierć wieku. Nierzadko były wynikiem doraźnych rozgrywek politycznych - czytamy w publikacji.

NIEKONSEKWENCJA STANU OBECNEGO

Obecny układ województw nie jest wynikiem żadnej spójnej koncepcji, lecz przypadkową hybrydą. Powstała ona w wyniku rozszerzenia modelu województw „dużych” o kilka „średnich”. Wskutek zakulisowych targów politycznych niektóre ośrodki zachowały regionalną samodzielność, a inne ją utraciły (...) Zniesienie tych niekonsekwencji jest wymogiem sprawiedliwości. Wzajemnie podobne ośrodki i regiony powinny mieć równy status w strukturze państwa - czytamy.

Publikacja zakłada cztery warianty zmian aktualnego układu 16 województw.

Wariant I „minimalny” to powściągliwa korekta obecnego stanu rzeczy. Nie powstają w nim nowe jednostki. Ma miejsce ograniczenie rozległości województw największych na rzecz mniejszych.

Wariant II „umiarkowany” przewiduje uzupełnienie układu o województwa „jednoznacznie brakujące” w świetle standardów obecnego podziału.

Wariant III „równoważący” to dalej idące ograniczenie województw ośrodków metropolitalnych na rzecz wieloośrodkowych województw „pozametropolitalnych”.

Innowacyjny wariant IV „makroregionalny” stanowi powrót do koncepcji dużych województw, opartych o wielkoskalowe układy osadnicze, w szczególności ośrodki metropolitalne. Jednak – w celu utrzymania równowagi sił – w tym wariancie największe ośrodki zostają pozbawione funkcji administracyjnych szczebla wojewódzkiego.

Pierwsza i druga opcja nie zmienia granic województwa kujawsko-pomorskiego. Duże zmiany zachodzą dopiero w opcji wariant III w które zakłada się powstanie 22 województw. Jedno z nich to województwo kujawsko-mazowieckie z wiodącą rolą Włocławka i Płocka. Nowe województwo miałoby 1,16 mln mieszkańców.

Drugim nowym województwem jest kujawsko-mazowieckie. Współtworzą je Płock i Włocławek, odległe od siebie o zaledwie 50 km - czytamy w publikacji. Zmiana skutkuje ograniczeniem jednostek sąsiednich – Warszawy oraz zespołu Bydgoszczy i Torunia. Czynnikiem oddzielenia Włocławka od tego ostatniego jest również odmienność historyczno-kulturowa. Włocławek, podobnie jak Płock, w XIX wieku znajdował się w Królestwie Polskim. Proponowana granica nawiązuje także do zasięgu małego województwa włocławskiego oraz diecezji włocławskiej. Jej wadą jest zbliżenie do Torunia w rejonie Aleksandrowa Kujawskiego. Od strony południowej, czyli od województwa łódzkiego – przynależność Kutna do nowej jednostki jest zgodna z zasięgiem województwa płockiego sprzed ostatniej reformy. Zasadnicza wschodnia część nowego województwa powstaje z obecnego mazowieckiego.

Na północnym wschodzie jego granica nawiązuje do zasięgu XIX-wiecznych regionów administracyjnych z siedzibą w Płocku oraz dzisiejszej diecezji płockiej. Od strony południowo-wschodniej – rozmiar nowego województwa ogranicza zaplecze regionalne Warszawy.

W kujawsko-mazowieckim obok Płocka nowym ośrodkiem wojewódzkim zostaje Włocławek.

Źródło: „Korekta układu województw – ku równowadze rozwoju” dr Łukasza Zaborowskiego, Instytut Sobieskiego.